Zasady wydawania pozwoleń na posiadanie broni palnej w Polsce określa ustawa z 21 maja 1999 r. o broni i amunicji. Zgodnie z zapisami ustawy, aby stać się użytkownikiem broni palnej konieczne jest uzyskanie pozwolenia od komendanta Komendy Wojewódzkiej Policji, właściwego ze względu na miejsce stałego pobytu osoby ubiegającej się. Pozwolenie wydawane jest w formie decyzji administracyjnej. Większość wydanych w ostatnich latach pozwoleń dotyczy broni do celów łowieckich, sportowych i kolekcjonerskich.
Jakie są warunki wydania pozwolenia na broń palną
Każdy, kto wnioskuje o uzyskanie pozwolenie na broń palną w Polsce, musi spełniać poniższe wymogi:
- mieć ukończony 21 rok życia. Wyjątkowo wydawane są pozwolenia osobom, które ukończyły 18 lat życia. Możliwe jest to tylko na wniosek szkoły, organizacji sportowej lub stowarzyszenia obronnego,
- posiadać stały adres pobytu na terenie Rzeczpospolitej Polskiej,
- posiadać zdolność fizyczną i psychiczną do posługiwania się bronią, stwierdzoną orzeczeniem lekarskim i psychologicznym,
- nie może być uzależniony od alkoholu lub od substancji psychoaktywnych,
- nie może być skazany prawomocnym orzeczeniem sądu za popełnienie przestępstwa,
- nie może stanowić zagrożenia dla samego siebie, porządku lub bezpieczeństwa publicznego oraz przedstawić ważną przyczynę posiadania broni.
We wniosku należy również zamieścić informację, jaki jest istotny powód oraz cel ewentualnego używania broni.
Uzyskanie pozwolenia łączy się także z obowiązkiem zdania egzaminu ze znajomości przepisów dotyczących posiadania broni oraz umiejętności posługiwania się bronią.
Wszystkie powyższe warunki muszą być spełnione bezwzględnie, w przeciwnym razie pozwolenie na broń nie zostanie wydane.
Konieczność wykazania celu posiadania broni palnej
Oprócz spełnienia powyższych warunków, osoba wnioskująca o uzyskanie pozwolenia musi określić rodzaj broni, o którą ubiega się. Procedura wydawania pozwolenia może różnić się wysokością kosztów i czasem trwania w zależności od wykazanego celu posiadania broni.
Rodzaje pozwoleń na posiadanie broni palnej w zależności od wykazanego sposobu wykorzystania broni:
- pozwolenie do celów ochrony osobistej,
- pozwolenie do celów ochrony osób i mienia,
- pozwolenie do celów łowieckich,
- pozwolenie do celów sportowych,
- pozwolenie do celów rekonstrukcji historycznych,
- pozwolenie do celów kolekcjonerskich,
- pozwolenie do celów pamiątkowych,
- pozwolenie do celów szkoleniowych.
W praktyce niezwykle trudno jest uzyskać pozwolenie na broń do obrony osobistej. W wypadku takiego wniosku wydanie decyzji pozytywnej uzależnione jest od wykazania przez wnioskodawcę „stałego, realnego i ponadprzeciętnego zagrożenia życia lub zdrowia”. Łatwiejsze jest uzyskanie pozwolenia na broń do celów sportowych i łowieckich.
Dokumenty potrzebne do złożenia wniosku o pozwolenie na broń
Podstawowym dokumentem jest wniosek, który powinien zawierać: dane personalne wnioskodawcy, określenie wnioskowanego rodzaju broni oraz jej przeznaczenia, określenie liczby posiadanych egzemplarzy broni, ważną przyczynę posiadania broni.
Niezbędne załączniki do powyższego wniosku:
- dokument potwierdzający uiszczenie opłaty skarbowej,
- orzeczenie lekarskie i psychologiczne o zdolności do używania broni,
- dwie fotografie (3 cm x 4 cm),
- dokument potwierdzający ważną przyczynę posiadania broni:
- broń do ochrony osobistej: udokumentowanie występowania stałego, realnego i ponadprzeciętnego zagrożenia życia, zdrowia lub mienia,
- broń do celów łowieckich: zaświadczenie o przynależności do Polskiego Związku Łowieckiego, zaświadczenie o uzyskaniu podstawowych uprawnień do wykonywania polowania,
- broń do celów sportowych: zaświadczenie potwierdzające przynależność do klubu lub stowarzyszenia sportowego o charakterze strzeleckim, dokument Polskiego Związku Strzelectwa Sportowego potwierdzający posiadanie kwalifikacji sportowych, licencja PZSS,
- broń do celów rekonstrukcji historycznych: zaświadczenie o członkostwie w stowarzyszeniu, którego statutowym celem jest organizowanie rekonstrukcji historycznych, zaświadczenie potwierdzające czynny udział w działalności statutowej stowarzyszenia,
- broń do celów kolekcjonerskich: zaświadczenie potwierdzające członkostwo w stowarzyszeniu o charakterze kolekcjonerskim,
- broń do celów pamiątkowych: dokument potwierdzające nabycie broni w drodze spadku, darowizny lub wyróżnienia,
- broń do celów szkoleniowych: dokument potwierdzający posiadanie uprawnień do prowadzenia szkoleń w zakresie strzelectwa oraz udokumentowane zarejestrowanie działalności gospodarczej w tym zakresie.
- Większość serwisów internetowych Biuletynu Informacji Publicznej, prowadzonych przez Komendy Wojewódzkie Policji, publikuje instrukcje uzyskania pozwolenia oraz zamieszcza odpowiednie, możliwe do pobrania przez indywidualnych użytkowników, formularze wniosku i załączników.
Uzyskanie pozwolenia na broń sportową
Ze względu na stosunkową powszechność uzyskiwanych w Polsce pozwoleń na broń sportową, przedstawimy poniżej skróconą ścieżkę ubiegania się o tego rodzaju pozwolenie.
Pierwszym krokiem jest wstąpienie do klubu strzeleckiego oraz uzyskanie patentu strzeleckiego. W tym celu konieczne jest zdanie egzaminu patentowego PZSS, najwcześniej po upływie 3 miesięcy od wstąpienia do klubu i dokonania wpisu do portalu PZSS. Patent można uzyskać na uprawianie strzelectwa w dyscyplinach sportowych: pistolet, karabin, strzelba gładkolufowa. Następnie należy wnioskować o uzyskanie licencji zawodniczej.
W momencie skompletowania tych dokumentów można rozpocząć procedurę uzyskania pozwolenia na broń, do czego potrzebne jest spełnienie wszystkich wymienionych na początku artykułu warunków.
Należy pamiętać, że pozwolenie na broń dla celów sportowych może być w każdej chwili cofnięte. Zgodnie z art. 18 ust. 4 ustawy o broni i amunicji właściwy organ policji może cofnąć pozwolenie na broń, jeśli ustały okoliczności faktyczne, które stanowiły podstawę jego wydania, w tym utrata członkostwa w klubie strzeleckim czy utrata licencji strzeleckiej.
Koszt uzyskania pozwolenia na broń sportową
Ogólny koszt uzyskania pozwolenia na broń sportową jest szacowany na około 3.000 zł - 4.000 zł. Na tę kwotę składają się koszty: opłata wpisowego i opłata członkowska w klubie, zaświadczenia lekarskie, kurs przygotowujący do egzaminu na patent oraz opłata za egzamin, korzystanie ze strzelnicy w celu przygotowania się do egzaminu, kupno sejfu na broń klasy S, opłaty skarbowe za wydanie pozwolenia na broń i promes na zakup broni.
Czas oczekiwania na uzyskanie pozwolenia to zwykle około 6 miesięcy.
Podstawowe obowiązki posiadacza pozwolenia na broń
Posiadacz pozwolenia na broń jest zobowiązany do:
- rejestracji broni - w ciągu 5 dni od daty jej nabycia,
- wyrejestrowania zbytej broni - niezwłocznie pisemnie powiadamiając organ Policji,
- w przypadku zmiany miejsca stałego pobytu - do zawiadomienia organu Policji właściwego ze względu na nowe miejsce stałego pobytu, w ciągu 14 dni od dnia zmiany miejsca stałego pobytu,
- w przypadku utraty broni - niezwłocznego, nie później jednak niż w ciągu 24 godzin od chwili stwierdzenia utraty broni, zawiadomienia Policji lub Żandarmerii Wojskowej.
Ponadto osoby posiadające pozwolenie na broń w celu ochrony osobistej, ochrony osób i mienia lub łowieckim są zobowiązane raz na pięć lat do przedstawienia aktualnego orzeczenia lekarskiego i psychologicznego, potwierdzające, że mogą one dysponować bronią.
Zgodnie z art. 51 ust. 2 ustawy o broni i amunicji, osoby niedopełniające obowiązków w ww. terminach podlegają karze aresztu albo grzywny.
A przed uzyskaniem pozwolenia na broń warto skorzystać z oferty strzelnic sportowych lub pomysleć nad zakupem wiatrówki bądź innych rodzajów broni pneumatycznej