Broń czarnoprochowa. Jak działa, ile kosztuje, stan prawny.

Broń czarnoprochowa to broń palna, w której wystrzelenie pocisku jest efektem gwałtownego spalania czarnego prochu. Obecnie taki rodzaj broni nie znajduje się w użyciu bojowym. We współczesnej broni spalane są prochy bezdymne, nitrocelulozowe.

Każdy typ broni czarnoprochowej ładuje się  odprzodowo czyli od strony wylotu lufy lub komory, zazwyczaj amunicją rozdzielnego ładowania. Oznacza to, że do lufy bądź komór bębna osobno aplikuje się proch i kule oraz używa elementów uszczelniających takich jak przybitki czy flejtuchy. Z broni czarnoprochowej można strzelać kulami, pociskami niekulistymi oraz śrutem.

Dla broni czarnoprochowej używa się nieraz nazwy „czarnoprochowce”.

Czy na posiadanie broni czarnoprochowej potrzebne jest pozwolenia?

Zgodnie z zapisami ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji w Polsce broń czarnoprochowa wyprodukowana przed 1885 r. oraz jej współczesne repliki są legalne i może je nabyć każda osoba pełnoletnia. Trzeba jednak pamiętać, że ten typ broni jest uznawany za broń palną i w związku z tym należy strzelać z niej wyłącznie na strzelnicy. W celu przewożenia broni czarnoprochowej na terenie Unii Europejskiej niezbędne jest posiadanie Europejskiej karty broni palnej.

Rodzaje broni czarnoprochowej

Podstawowymi rodzajami broni czarnoprochowej są:

  • pistolety czarnoprochowe – to broń jednostrzałowa, o niezbyt dużej sile ognie, zwykle niewielkich rozmiarów,
  • rewolwery czarnoprochowe – wyróżnia je obecność wymiennego bębna, który ułatwia szybkie strzelanie. Są popularne w Polsce, szczególnie te wyprodukowane przez firmę Colt lub Remington, przede wszystkim o kalibrze 44 cala,
  • karabiny czarnoprochowe - najczęściej spotykanymi typami karabinów są modele jednolufowe lub dwulufowe, a ich kaliber może wynosić nawet do 58 cala. Pewną odmianą karabinu czarnoprochowego jest karabin rewolwerowy czyli właściwie rewolwer o  wydłużonej lufie oraz kolbie,
  • strzelby czarnoprochowe – strzelby charakteryzują się dużą siłę rażenia na krótkich odległościach i łatwo celuje się z nich bez uważnego celowania. Mają też wszechstronny wybór nabojów w zależności od celu. Strzelby czarnoprochowe produkowane są w wersji jednolufowej i dwulufowej. Można z nich strzelać śrutem lub pociskami.

W wyborze odpowiedniej dla siebie broni czarnoprochowej istotny może być jest rodzaj zamka. Najpopularniejsze są zamki skałkowe i nowocześniejsze kapiszonowe.

W zamku skałkowym iskra powstaje poprzez działanie krzemienia, zamontowanego między szczękami kurka. Po zwolnieniu kurka krzemień uderza w krzesiwo, a powstała w ten sposób iskra zapala proch, gdy trafia na posypaną nim panewkę, wywołując wystrzał.

Nowszym rozwiązaniem jest zamek kapiszonowy. Tutaj zapalenie następuje po uderzeniu kurka w kapiszon, zlokalizowany na kominku, który doprowadza ogień do prochu w lufie.

Czy można zabić z broni czarnoprochowej?

Strzał z broni czarnoprochowej może być śmiertelny. Nawet celowanie z dalszej odległości nie jest bezpieczne, ponieważ zasięg strzału rewolweru to 50 m, a broni długiej wynosi od 1,5 km (okrągła kula) do 3-4 km (pocisk). Dlatego obchodząc się z bronią czarnoprochową należy zawsze zachować szczególną uwagę i przestrzegać wszelkich reguł bezpieczeństwa.

Akcesoria do broni czarnoprochowej

Używanie broni czarnoprochowej wymaga wyposażenia strzelca w dodatkowe akcesoria, przede wszystkim: proch i prochownicę, kluczyk do kominów, kapiszony, prasę do ładowania bębna, przybitki, wyciory do czyszczenia, odpowiednie środki czyszczące i konserwujące, smar, okulary ochronne i ochraniacze słuchu. Wymienione przedmioty ułatwiają użytkowanie, czyszczenie i konserwację broni czarnoprochowej.

Kto może kupić czarny proch?

Zgodnie z wyżej wymienioną ustawą, czarny proch może zakupić tylko osoba pełnoletnia, która jest właścicielem broni. W trakcie zakupu właściciel danego egzemplarza musi okazać dowód tożsamości oraz Europejską kartę broni palnej. Na strzelnicy można korzystać z prochu zakupionego przez właściciela obiektu.

Gdzie można używać z broni czarnoprochowej?

Broń czarnoprochowa jest bronią palną i fakt ten wyklucza używanie jej w lasach, na polach, działkach czy podobnych miejscach. Korzystanie z każdego typu broni, w tym czarnoprochowej, możliwe jest wyłącznie na strzelnicach, gdzie można strzelać w celach sportowych, rekreacyjnych oraz szkoleniowych. Wyjątkiem jest organizacja rekonstrukcji historycznych, na które wydano stosowne zezwolenie.

Zakres cenowy broni czarnoprochowej

Ceny broni czarnoprochowej są zróżnicowane i zależą od jej rodzaju oraz tego, czy są to modele używane, nowe, czy też historycznie oryginalne, pochodzące sprzed 1885 r. Najczęściej kupowane na polskim rynku są repliki starych egzemplarzy broni  czarnoprochowej.

Spośród wymienionych wyżej rodzajów broni czarnoprochowej  najtańsze są pistolety. Ich cena zaczyna się od około 600 złotych. Dla wielu zwolenników broni czarnoprochowej istotne są walory estetyczne i wysoka jakość użytych materiałów, ponieważ repliki naśladują piękne egzemplarze historyczne. Z tego względu również ceny pistoletów czarnoprochowych mogą być wysokie i sięgają 5.000 zł, tak jak Howdah Hunter z zamkiem skałkowym 20ga, marki Davide Pedersoli.

Ceny popularniejszych od pistoletów rewolwerów czarnoprochowych zaczynają się od  około 1.000 zł. Największy wybór jest wśród rewolwerów kosztujących od 1.500 zł do ok. 2.000 zł. Najdroższy znaleziony przez nas rewolwer czarnoprochowy kosztuje nieco poniżej ok. 4.600 zł i jest to Remington Muchacho, kaliber 44, marki Pedersoli-Saguaro.

Według naszego rozeznania ceny karabinów czarnoprochowych zaczynają się zwykle od ok. 1.400 złotych do 12.500 zł. Tyle właśnie kosztuje karabin czarnoprochowy Sharps Saguaro Silhouette Perfect .38, marki Davide Pedersoli. Karabin ten jest repliką słynnego amerykańskiego karabinu z roku 1863, produkowaną w pojedynczych sztukach  na zamówienie dystrybutora.

W sprzedaży znajdują się tez oryginalne, historyczne egzemplarze, jak na przykład Springfield Trapdoor 1884 45-70, oryginał z 1889 r., w cenie 12.500 zł.

Przedział cen strzelb czarnoprochowych zaczyna się od ok. 2.000 złotych. Za droższe modele trzeba zapłacić ok. 10.000 zł, jak za Winchester 1887 12ga, będący oryginałem z 1887 r. Jeśli chodzi o oryginalną, historyczną broń, to w sprzedaży znajdują się oczywiście pojedyncze jej sztuki i często są przedmiotem raczej inwestycji niż służą do strzelania.

Nasze bestsellery