Czym jest, jak działa i ile kosztuje broń pneumatyczna

Broń pneumatyczna to rodzaj broni, który wykorzystuje energię sprężonego gazu – zwykle dwutlenku węgla lub powietrza atmosferycznego -  do nadania pociskowi siły napędowej. Ich amunicją jest  śrut w postaci kulek wykonanych z ołowiu lub stopu innych metali. W polskim prawodawstwie broń pneumatyczną definiuje art. 8 ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji. Zgodnie z jego zapisem bronią jest urządzenie, w którym energia kinetyczna pocisku opuszczającego lufę przekracza 17J (dżuli).

Wiatrówka – czy jest bronią pneumatyczną

Najczęściej spotykanym określeniem ręcznej broni pneumatycznej, która  przypomina kształtem karabin bądź pistolet, jest wiatrówka. Należy pamiętać, że nie każda wiatrówka jest bronią pneumatyczną. W przypadku, kiedy energia pocisku nie przekracza 17J, wiatrówka nie jest zaliczana do broni pneumatycznej.

Rodzaje wiatrówek

Wiatrówki, ze względu na sposób sprężania powietrza, dzieli się na:

• sprężynowe, w których powietrze jest sprężane w chwili wystrzału przez tłok napędzany sprężyną metalową lub gazową. Do oddania strzału konieczne jest naciągnięcie sprężyny, a strzelec odczuwa silny odrzut. W wypadku wiatrówek sprężynowych w eksploatacji nie są wymagane dodatkowe naboje CO₂,
• wiatrówki na CO₂, wymagające nabojów z tym gazem. W tym wypadku przy oddawaniu strzału nie odczuwa się odrzutu, a sprzęt jest lżejszy i poręczniejszy,
• ze wstępnym sprężaniem powietrza (tzw. PCA, czyli Pre Charged Air), w których powietrze sprężane jest przed każdym strzałem w komorze sprężania. Tego rodzaju wiatrówki są lekkie, nie powodują odrzutu i wykazują się dobrą celnością,
• jeszcze lepsze parametry celności, prędkości i lekkości posiadają wiatrówki zasobnikowe (tzw. PCP czyli Pre Charged Air), zasilane z jednorazowych zasobników z dwutlenkiem węgla lub wielorazowego zbiornika ze sprężonym powietrzem. Wiatrówki te nie powodują odrzutu i nie wymagają częstego ładowania zbiornika. Użytkowanie wiatrówek PCP wymaga stosowania celowników optycznych.

Inną kategorią podziału wiatrówek  jest ich długość. Wyróżnia się wiatrówki krótkie i długie. Krótkie wiatrówki pneumatyczne charakteryzują się mechanizmem zbliżonym do broni palnej i realistycznym wyglądem. Są dość poręczne, za to niezbyt precyzyjne. Często używa się ich do strzelania rekreacyjnego i nauki strzelania. Ich zasięg strzału wynosi do 15 m.

Dłuższe odległości strzelania, ale także większą celność, osiąga długa broń pneumatyczna dzięki większej mocy i dłuższej lufie. Z tego względu broń długa chętniej wykorzystywana jest w strzelectwie sportowym i rekreacyjnym.

Wiatrówki dzieli się również ze względu na kaliber. Z powodu dość płaskiej trajektorii lotu śrutu najczęściej spotykany kaliber wiatrówek sportowych wynosi 4,5 mm, natomiast myśliwskich to 5,5 mm oraz 6,35 mm (tzw. kalibrem pośrednim jest 5 mm). Zdarzają się modele karabinów pneumatycznych, których kaliber wynosi 9 mm i więcej.

Czy na broń pneumatyczną potrzebne jest zezwolenie

Kwestie związane z wydawaniem pozwolenia na broń są rozstrzygane przepisami ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji. Zgodnie z jej zapisami na wiatrówki nie będące bronią pneumatyczną, czyli o energii poniżej 17J, nie jest wymagane pozwolenie. Sprzedawcy zazwyczaj wystawiają zaświadczenie lub  zamieszczają informację w fakturze o tym, że wiatrówka ma energię poniżej 17J.

Na broń pneumatyczną, czyli o energii powyżej 17J, również nie jest wymagane pozwolenie, istnieje natomiast obowiązek jej rejestracji do 5 dni od daty zakupu. Kartę rejestracyjną wydaje komendant powiatowy (miejski) Policji właściwy ze względu na miejsce stałego pobytu osoby lub siedzibę podmiotu zgłaszającego rejestrację.  Karta rejestracyjna broni pneumatycznej jest wydawana na czas nieokreślony.

Osoba, na rzecz której rejestruje się broń pneumatyczną, musi mieć ukończone 18 lat oraz przedstawić:

• orzeczenie lekarskie i orzeczenia psychologicznego, wydane przez uprawnionych lekarza i psychologa,
• informację z Krajowego Rejestru Karnego stwierdzającej niekaralność.

W przypadku niespełnienia powyższych wymogów właściwy organ wydaje decyzję administracyjną o odmowie zarejestrowania broni pneumatycznej i może za pokwitowaniem przyjąć tę broń do depozytu. Koszty deponowania ponosi osoba zgłaszająca broń do rejestracji.

Zastosowanie broni pneumatycznej

Wiatrówki używane są zazwyczaj do strzelectwa rekreacyjnego, treningu celności strzelania. Można strzelać do puszek, butelek, tarcz i innych celów. Z wiatrówki o energii pocisku około 17J można celnie strzelać na odległość 50 metrów.  Strzelanie profesjonalne – sportowe wymaga długich dystansów, nawet do kilkudziesięciu metrów.

Popularyzowaniem strzelectwa z broni pneumatycznej w Polsce zajmuje się Ogólnopolskie Stowarzyszenie Pneumatycznego Strzelectwa Terenowego.  PFTA kilka razy w roku organizuje zawody i turnieje.

Zakres cen zakupu broni pneumatycznej

Najtańszym produktem, który znaleźliśmy na rynku, jest wiatrówka – pistolet Umarex DX17, kaliber 4,5 mm (0,177"), dostępny w jednym ze sklepów internetowych za 99,90 zł. W specyfikacji określono jej zasięg na 15m. W zakresie około 400 zł wybór wiatrówek krótkich jest już znaczny. Najdroższą wiatrówka – pistoletem była produkcja  włoskiej firmy Chiappa Firearms FAS 6004 PCA MATCH kaliber 4,5 mm. Energia kinetyczna pocisku poniżej 17J. Jej cena to 2.390 zł.

Ceny wiatrówek - karabinków są wyższe, bo zaczynają się od około 250 zł, jak na przykład wiatrówka Industry Brand QB 12 kaliber 4,5 mm. To jedno z najpopularniejszych urządzeń tego typu na rynku. Największy wybór znajduje się w przedziale cenowym od 500 -1000 zł. Natomiast jedną z najdroższych wiatrówek jest angielska  Air Arms S510T Tactical Carbine Ambi kaliber 4,5 mm, której cena wynosi ok. 8.400 zł. Energia kinetyczna pocisku poniżej 17J.

Czym jest ASG

ASG (ang. Air Soft Gun) to repliki broni palnej, zazwyczaj w skali 1:1. Zasada ich działania jest  przybliżona do prawdziwych odpowiedników, ale nabojami są plastikowe lub gumowe, a rzadko metalowe kulki. Kaliber tych „naboi” wynosi najczęściej 6 lub 8 mm. ASG są stworzone w celach treningowych ze względu na obostrzenia prawne w zakresie użytkowania broni. Pistolety i karabinki ASG w Europie popularne są od lat 90., wykorzystuje się je podczas rozgrywek drużynowych, nazywanych Airsoft. Repliki ASG mają najczęściej niewielką energię od 1J do 5J i nie wymagają zezwoleń czy rejestracji. Airsoft jest dobrą zabawą, uczy też taktyki strzeleckiej, pracy zespołowej, wyrabia dyscyplinę i celność.